Ο επισκέπτης που μπαίνει στο κάστρο από την κεντρική νότια πύλη (πύλη Maggiore) αφού περάσει την καμαροσκέπαστη στοά συναντά μπροστά του το παλάτι των Ιουστινιάνι και στα δεξιά μια κλειστή μαύρη σιδερένια πόρτα στο πλάι της οποίας υπάρχει μια μαρμάρινη επιγραφή. Η πόρτα αυτή ανήκει στη λεγόμενη «σκοτεινή φυλακή». Μια αίθουσα περίπου τετράγωνη (10Χ8,50m) στεγασμένη με τέσσερα οξυκόρυφα σταυροθόλια ενσωματωμένη στο τείχος. Η αρχική της χρήση δεν είναι γνωστή. Ωστόσο φαίνεται να ανήκει σε μια από τις παλιότερες φάσεις του κάστρου και να αποτελεί ό,τι απέμεινε από το μεγάλο πύργο τον προσκολλημένο στην πύλη που επιτηρεί το λιμάνι και αναφέρεται στα γενοβέζικα αρχεία.
Στα χρόνια της τουρκικής κυριαρχίας χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή και συνδέθηκε με ένα από τα τραγικά γεγονότα της επανάστασης του 1822 και της σφαγής που επακολούθησε. Στη «σκοτεινή φυλακή» κρατήθηκαν σαν όμηροι για 40 –κατ’ άλλους 41- μέρες 70 περίπου άρχοντες της Χίου μαζί με το Μητροπολίτη Πλάτωνα πριν απαγχονιστούν στις 23 Απριλίου του 1822. Στο γεγονός αυτό αναφέρεται και η μαρμάρινη επιγραφή που προαναφέρθηκε. Οι συνθήκες κράτησης τους εκεί ήταν άθλιες. Ο χώρος αυτός ήταν σκοτεινός, βρόμικος και αποπνικτικός αφού, λόγω της έλλειψης παραθύρων, δεν αεριζόταν και οι όμηροι ανέπνεαν ακάθαρτο αέρα. Οι στερήσεις, η πείνα, η δίψα και η αδυναμία ανάπαυσης λόγω του συνωστισμού τους εξαντλούσε. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των κρατουμένων κάποτε έφτασε τους 105 σύμφωνα με τη μαρτυρία του ομήρου και αυτόπτη Ανδρέα Μάμουκα.
Σήμερα, ο χώρος αυτός, μνημείο που μαρτυρεί μια από τις πιο θλιβερές σελίδες της νεότερης ιστορίας του νησιού μας, παρ’ ότι αποκαταστάθηκε από την 3η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, παραμένει κλειστός. Ελλείψει χώρου , η 3η Ε.Β.Α. τον χρησιμοποιεί ως αποθήκη. Σε εποχές που προσπαθούμε να αναδείξουμε και να μελετήσουμε την πολιτιστική και ιστορική μας κληρονομιά, μια τέτοια αίθουσα θα έπρεπε να είναι ανοιχτή στον επισκέπτη του κάστρου. Αξίζει δε, να αξιοποιηθεί ως μουσειακός ή εκθεσιακός χώρος, πάντως όχι ως αποθηκευτικός. Η Εθελοντική Ομάδα Δράσης «Το Κάστρο της Χίου, Ένας χαμένος Παράδεισος» απευθύνει έκκληση προς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς του τόπου, που έχουν αυτή τη δυνατότητα, να φροντίσουν ώστε να παραχωρηθεί στην 3η Ε.Β.Α. ένας χώρος αποθήκευσης προκειμένου να εκκενωθεί η «σκοτεινή φυλακή» από τα αποθέματα της αρχαιολογίας και να αξιοποιηθεί κατάλληλα ο χώρος.
πηγη:www.chioscastle.gr
